LEAN MANAGEMENT Imtech en varkenscyclus

De fraude bij Imtechs Poolse dochter stond aan de basis van het grootste naoorlogse bedrijfsfaillissement in Nederland. Uit onderzoek is gebleken dat bijna heel Imtech Polen rot was en niet alleen het beruchte pretpark. Imtech Polen hield er wereldwijd een netwerk van spookbedrijfjes op na. Valse facturen en valse contracten waren vaste ingrediënten.

Recent is er verslag gedaan van een verdacht kasrondje genaamd ‘De ronde van Brabant’. In 2012 sluit Imtech Polen een contract met een in Heusden gevestigde eenmanszaak A.G.B. Handelsonderneming. Het contract beslaat twee A4tjes en A.G.B. gaat een staalconstructie leveren. Voor deze staalconstructie zal A.G.B. € 855.000 van Imtech Polen krijgen. Een paar weken na het sluiten van het contract doet Imtech Polen ook een eerste betaling van € 150.000. Tot en met 2 juli 2012 volgen nog vijf overboekingen. Imtech Polen maakt in totaal EUR 780.000 over op de ING rekening van A.G.B.

De betalingen doen vermoeden dat A.G.B. keurig werk levert. A.G.B. is een eenmanszaak, opgericht in 2007 en is gevestigd in het Brabantse Heusden. Eigenaar is Arie Gijsbert Braspenning en volgens de doelomschrijving in de KvK is de firma gespecialiseerd in import en export van houten chalets, glaswerk en bestek. Braspenning is zelf woonachtig in Roemenië en zegt dat A.G.B. een slapende onderneming was. Er zat alleen een licentie voor pastabestek in A.G.B. en hij heeft nooit spullen geleverd voor Imtech Polen. De geldstroom daarentegen is Braspenning volledig bekend. Een tussenpersoon brengt hem in contact met de baas van Imtech Polen. Die vraagt hem te bemiddelen bij een probleem in Roemenië. Dat doet Braspenning en zo is er een relatie ontstaan. Dan komt de vraag of Braspenning kan helpen met een geldstroom. En ja, als vriendendienst is dat geen probleem om de helpende hand te bieden. Fiscaal verwacht hij al helemaal geen problemen met de Nederlandse fiscus. Want hij woont in Roemenië en fiscaal bestaat hij niet in Nederland.

Zodra er geld is gestort op de bankrekening maakt Braspenning een afspraak met de ING Bank in Tilburg. Daar haalt hij het geld de volgende dag op en in het bijzijn van de filiaaldirecteur wordt het geld in een tas gedaan. En dit herhaalt zich een paar keer. Aldus Braspenning. De tas wordt weer aan een andere Nederlander gegeven en via de luchthaven en over de weg keert het geld weer terug in Warschau. Acht maanden later stort het Poolse kaartenhuis in. Het moederbedrijf in Gouda ontdekt in februari 2013 onregelmatigheden. Geld verdampt, banken en aandeelhouders springen bij, nog meer geld verdampt en in 2015 valt het doek.

Dan even een sprongetje naar de varkenscyclus. Volgens Wikipedia is varkenscyclus het verschijnsel in de economie dat overschotten en tekorten van een bepaald product elkaar afwisselen, doordat aanbieders massaal reageren op de hoogte van de prijzen, maar tegen de tijd dat deze reactie doorwerkt op het aanbod, is de prijs alweer omgeslagen. Een negatief verschijnsel dat zich steeds weer herhaalt. Het faillissement van Imtech zou je kunnen zien als een vergelijkbaar negatief cyclisch verschijnsel. Wat de mens ook doet, het verschijnsel herhaalt zich. Gaat de mens er ooit in slagen om deze cyclus te doorbreken. De Bitcoin prijsontwikkeling van nu en de tulpenmanie van bijna 400 jaar geleden geven weinig reden tot vertrouwen.

Martin Noordzij