KLANTRUBRIEK Achter de schermen met Paul Holterman

Met een toneel van ruim 20 meter breed is NO&B een van de grootste en technisch meest geavanceerde theaterzalen van Europa. De productie van decors is dan ook een creatief en uitdagend proces dat nauw luistert.

Ondanks zijn voorliefde voor de podiumkunsten is dit niet hoe zijn relatie met Nieuwint & Van Beek tot stand is gekomen. Zo trad hij aan het begin van zijn carrière in dienst bij het technisch handelsbureau (Het Westen Techniek) dat door zijn vader en grootvader is opgezet.

Als adviseur kwam hij via dit bedrijf in contact met theatermakers en producenten. Na zo’n twintig jaar zijdelings bij de kunstensector betrokken te zijn geweest, maakte hij in 2009 definitief de overstap. Het familiebedrijf werd verkocht met een carrièreswitch tot gevolg.

Wat betekent het ondernemerschap voor jou?

Het ondernemerschap kende voor mij wellicht een wat ongebruikelijke start. Na een van mijn eerste baantjes kwam ik in dienst bij het technisch handelsbureau dat in de jaren ’50 door mijn familie was opgezet.

Hoewel het bedrijf goede jaren heeft gekend, belandde het in een fase waarin snel duidelijk werd dat het tij moeilijk gekeerd kon worden. De beste oplossing was op een bepaald moment zelf de stekker eruit trekken en de eer aan onszelf houden.

Het opdoeken en afwikkelen van de zaak heeft ongeveer twee jaar in beslag genomen. Aangezien het winkelpand inmiddels in eigendom was, brachten de huurpenningen redelijk wat geld in het laatje.

Vanuit de zaak had ik veel opdrachten verricht voor theater- en podiumkunstenaars. Dit is altijd een voorliefde van me geweest en zodoende ben ik via dit netwerk als zelfstandige aan de slag gegaan.

Het prettige hieraan voor mij is dat ik leuk en afwisselend werk doe. Tevens ben ik in staat om zelf te bepalen wat, wanneer en hoe ik wil werken. Ik ben zeer gesteld op deze vrijheid en het zou daarom lastig zijn om ooit weer voor een baas te werken.

Wat zijn de belangrijkste trends en ontwikkelingen in jouw branche?

Door de financiële crisis heeft de overheid de afgelopen jaren flink bezuinigd op subsidies voor kunst en cultuur. Het heeft even op zich laten wachten, maar in het culture landschap is men zich hier nu écht van bewust.

Iedereen zal zijn of haar eigen broek moeten ophouden. Hierdoor wordt er steeds meer gesneden in de kosten van producties. Als gevolg hiervan is het personeel vaak een sluitpost op de begroting.

Hoewel begrijpelijk, is dit ook jammer. Het zijn uiteindelijk de technici en de kunstenaars die de voorstelling maken. Waar voorheen met 8 man werd gewerkt, zijn dat er nu 4. Dit betekent meer verantwoordelijkheden en stress voor de mensen die het werk uitvoeren.

Tevens worden er zowel voor als achter de schermen meer stagiairs en vrijwilligers ingezet. Ondanks de beste bedoelingen heeft dit gevolgen voor de kwaliteit, professionaliteit en soms zelfs de veiligheid van het ‘eindproduct’. In mijn beleving zou de creatieve sector hierin creatiever mogen zijn.

Ten tijde van ons familiebedrijf gaf het oplossen van problemen juist voldoening. Hoe kleiner het budget, des te groter de uitdaging!

Welke rol spelen social media binnen jouw branche?
Het internet en social media bieden voor mij een uitstekende manier om het contact met collega’s te onderhouden en inspiratie op te doen. Naast mijn website heb ik een Facebookpagina en daarop ben ik behoorlijk actief.

Ik vind het belangrijk dat opdrachtgevers op de hoogte blijven van mijn activiteiten. Dit geldt niet alleen voor bestaande, maar ook voor potentiele opdrachtgevers. Vanuit die optiek vormt dit zowel een visitekaartje als online portfolio.

Ook zijn er bepaalde collega’s en instellingen die ik zelf met veel interesse volg. Zo ben ik altijd bijzonder onder de indruk geweest van het werk van de Opera in Hamburg. Op Facebook plaatsen zij veel informatie over hun voorstellingen en decors.

Het is leuk om op deze manier informatie en kennis te delen en te leren van elkaars werkzaamheden.

Wat zijn je zakelijke ambities voor het komende jaar?

Op het moment ben ik druk bezig met werkzaamheden voor het Holland Festival in Amsterdam. Dit is leuk om te doen en het festival speelt op prachtige locaties verspreid over de stad.

Het is een klus waarbij veel gesleept en gesjouwd wordt met zware materialen en apparatuur. Hoewel dit een onderdeel van het werk is, gaat mijn interesse sterker uit naar de productionele kant van voorstellingen.

Zo ben ik van plan om de komende jaren mijn aandacht hierop te richten. Aangezien ik een dagje ouder word is dat ook verstandig. Maar ik moet hieraan toevoegen dat het denk- en productiewerk me altijd al aangetrokken heeft.

Zo organiseer ik al jaren de wekelijkse lunchconcerten van de Nationale Opera. Hiervoor verzorg ik planning en programmering. De lunchconcerten vinden plaats in kleine setting in de foyer van de Stopera.

De uitvoeringen worden onder andere verzorgd door leden van het koor van de Nationale Opera en het Nederlands Philharmonisch Orkest|Nederlands Kamerorkest. Na de lunchconcerten is een rondleiding mogelijk, die ik soms ook voor mijn rekening neem.

Met wie kun jij je zakelijke strategie bespreken?
Het leuke van werken in de culturele sector is dat mensen doorgaans bereid zijn om hun kennis met elkaar te delen. Zo kom ik buiten mijn reguliere opdrachten om dikwijls in contact met nieuwe collega’s.

Het uitwisselen van ervaringen en adviezen komt dan vaak aan de orde. Dit kunnen inhoudelijke tips zijn over veilig en efficiënt werken, maar ook praktische dingen gelet op het voeren van onderhandelingen of je administratie.

Geregeld volg ik cursussen waar ik ook collega’s tegenkom. Deze cursussen zijn niet goedkoop, maar dit zie ik als een investering. Veilig werken staat voorop en opdrachtgevers kunnen bepaalde cursussen of certificaten als vereiste stellen.

Een aardig voorbeeld hiervan is dat wij laatst gevraagd werden om een Oost-Europees gezelschap te assisteren bij het opbouwen van hun decor. Zij namen echter zulke risico’s dat ik samen met Nederlandse collega’s besloot om hier niet aan mee te werken.

Anderzijds was hier laatst een Canadees gezelschap en die hadden een fietsvlaggetje aan hun gereedschapskist gemonteerd. Kinderlijk eenvoudig en leuk bedacht! Wij hebben dit overgenomen en zodoende hoeven we nu niet steeds te zoeken naar onze gereedschapskist.

Heb je een essentiële tip voor een startende ondernemer?
Wanneer je als zelfstandige aan de slag gaat is het verstandig om ervoor te zorgen dat je zo snel mogelijk ervaring opdoet. Probeer hierin open te staan voor alles wat op je pad komt, je bent per slot van rekening nieuw en zodoende heb je het niet altijd voor het kiezen.

Bedenk maar zo, een breed blikveld kan ook nieuwe inzichten met zich meebrengen. Kom je bijvoorbeeld net van een opleiding? Dan ga je snel merken dat theorie en praktijk niet altijd naadloos in elkaar overgaan. Laat je hierdoor niet ontmoedigen en investeer in het opbouwen van je netwerk en werkervaring.

Soms moet je wellicht iets inleveren op je uurprijs. Hoewel ik hier in beginsel voorzichtig mee zou zijn, kun je het ook zien als ‘lesgeld’. Volgens mij is het beter om in de praktijk iets te leren – al is het tegen een lagere vergoeding – dan dat je later voor deze kennis moet betalen via theoretische cursussen.

Kijk dus met het aanpakken van opdrachten naar de toekomst en vraag jezelf een aantal dingen af: Wat levert het op per uur? Wat levert het op aan ervaring? Wat is het me waard om deze ervaring op te doen? Op welke manier kan ik deze ervaring in de toekomst omzetten in een hoger uurtarief?